''...Ούτε στις εκλογές ούτε στην εθνική γιορτή δεν συνέβη αυτό. Για πρώτη φορά στην ιστορία της πόλης στις 9 η ώρα είχαν κλείσει όλα τα καταστήματα και στους δρόμους δεν υπήρχε ψυχή.... Το τεχνικό και γενικό λύκειο έγραφε εξετάσεις το Σάββατο το απόγευμα. Αλλά πολλοί μαθητές έμειναν στη μέση για να μπούνε στις επτά η ώρα στο ειδικό για αυτούς ναυλωθέν πούλμαν για να πάνε στην Αθήνα...''.
Ο λόγος για την 25η Μαϊου του 1980, ακριβώς 30 χρόνια πριν, ημέρα κατά την οποία η Καστοριά γνώρισε αναντίρρητα ανεπανάλληπτες στιγμές δόξας,τιμής και περηφάνιας. Ποιος ο λόγος; Μα φυσικά, η κατάκτηση του κυπέλλου Ελλάδος και με τρόπο μάλιστα θριαμβευτικό , καθώς με την επιβλητική τους εμφάνιση τα παληκάρια της Καστοριάς οδήγησαν τον Ηρακλή του μεγάλου Βασίλη Χατζηπαναγή σε συντριβή με το εμφαντικό 5-2 στον 36ο τελικό του θεσμού !
Σίγουρα, στο μυαλό του κάθε φίλαθλου της Καστοριάς, ακόμα και του πιο αισιόδοξου και απαιτητικού, η κατάκτηση του κυπέλλου έμοιαζε με όνειρο θερινής νυκτός, παρ' όλα αυτά η άσημη ,ως την 25η Μαϊου του 1980, Καστοριά κατόρθωσε να σπάσει το κατεστημένο της εποχής και να γίνει η πρώτη επαρχιακή ομάδα στην ιστορία του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίου, που κατέκτησε επίσημο τίτλο. Σήμερα, 30 χρόνια μετά από αυτήν την ανυπέρβλητη και ακαταγώνιστικη επιτυχία είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας παρουσιάσουμε εκτενώς και στιγμή προς στιγμή την πορεία προς τον μεγάλο τελικό, κάθε λεπτομέρεια της διεξαγωγή του, τις στιγμές της ανύψωσης του βαρύτιμου τροπαίου καθώς επίσης και των ξέφρενων πανηγυρικών γεγογονότων , που επακολούθησαν τόσο στη Νέα Φιλαδέλφεια όσο και στην πόλη της Καστοριάς , με την επιστροφή των θριαμβευτών ! Ας ξεκινήσουμε λοιπόν το ταξίδι προς το παλιό καλό παρελθόν...
Η ''χρυση'' ομάδα της Καστοριάς την αγωνιστική περίοδο 1979-1980.
Τερματοφύλακες:Σαργκάνης Νίκος, Ερμείδης Αθανάσιος (Σάκης),Παρουσιάδης Στάθης
Αμυντικοί:Αλεξιάδης Λάζαρος,Καπουσούζης Θέμης, Παράσχος Γιώργος, Σιαπανίδης Γιάννης, Κόπανος Αντώνης, Στολτίδης Κώστας
Μέσοι: Σημαιοφορίδης Θεόφιλος (Λάκης),Αγόρου Κώστας, Σιάντσης Παύλος, Παπαδόπουλος Χρήστος , Αναγνώστου Αθανάσιος, Παπαβασιλείου Γρηγόρης, Λιόλιος Θωμάς.
Επιθετικοί: Βοϊτσίδης Ανδρέας , Παπαβασιλείου Αργύρης, Δίντσικος Γιάννης, Τσιρώνης Δημήτρης (Τάκης), Χουνουζίδης Γιώργος, Μπάκης Κώστας
Προπονητής ο Σάββας Βασιλειάδης.
H πορεία προς τον τελικό.
28 Νοεμβρίου 1979: Η Καστοριά μετά από παράταση νίκησε με 1-0 τον Εθνικό στο στάδιο Καραισκάκη και τον απέκλεισε. Σκόρερ ήταν στο 114’ ο Μπεργελές. Σ’ αυτόν τον αγώνα καλύτερη απόδοση είχαν ο Ερμείδης, ο Αλεξιάδης και ο Αγόρου.
Χαρακτηριστικό αυτού του παιχνιδιού ήταν η ενέργεια του προπονητή του Εθνικού να επισκεφτεί τα αποδυτήρια της Καστοριάς και να "τριφτεί" πάνω στον Ερμείδη. Όταν έκπληκτος ο τερματοφύλακας μας τον ρώτησε τι κάνει, εκείνος του απάντησε "Προσπαθώ να κολλήσω λίγη τύχη".
Η Καστοριά είχε την εξής σύνθεση : Ερμείδης, Αλεξιάδης, Αγόρου, Σιαπανίδης, Σιμαιοφορίδης Παπαβασιλείου, Κόπανος, Μπεργελές, Μπάρτσιο (Χουνουζίδης 73’), Γιάχα ( Αναγνώστου 75'), Τσιρώνης.
Από αυτό το θρίαμβο είχαν απουσιάσει ο Παράσχος και ο Σιάντσης.
Διαιτητής ήταν ο κ. Χρυσοβέργης από την Πάτρα.
6 Φεβρουαρίοου 1980: Στην Καστοριά με ευκολία κερδίζει την Καβάλα με 2-0 και πρόκρινεται στην Γ’ Φάση. Σκόρερς ο Μπάκης στο 17΄και ο Ρήγας στο 61’.
Η Καστοριά είχε αγωνισθεί με τους: Σαργκάνη, Αλεξιάδη, Σιαπανίδη, Κόπανο (70΄ Στολτίδη) , Καπουσούζη, Παράσχο,Χουνουζίδη, (Μπάκη 46’) Παπαβασιλείου, Λιόλιο, Σημαιοφορίδη, Τσιρώνη.
Διαιτητής του αγώνα ήταν ο κ. Μπαλλής(Βουτσαράς-Πασιόπουλος) του Σ. Δ. Αθηνών. Κόπηκαν 1.701 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 331.988 δραχμές.
20 Φερβρουαρίου 1980: Η Καστοριά νίκησε τον Ολυμπιακό Λουτρακίου με 1-5. Σκόρερς ο Τσιρώνης ( 28 πέναλτυ, 44’. 57’ πέναλτι), ο Κόπανος (60΄) και ο Παπαβασιλείου στο 88’.
Η Καστοριά αγωνίσθηκε με τους : Σαργκάνη, Καπουσούζη, Αλεξιάδη, Παπαβασιλείου Γρηγόρη, Παράσχο, Σιαπανίδη, Κόπανο, Σιάντζη, Χουνουζίδη (70’ Στολτίδη), Λιόλιο (57’ Δίντσικο) και Τσιρώνη.
Διαιτητής ήταν ο κ. Γιαννακουδάκης του συνδέσμου Πειραιά.
5 Μαρτίου 1980: (1ος προημιτελικός αγώνας ) Στην Καστοριά κερδίζει με 1-0 την Λαρισα.Σκορερ ο Τσιρώνης στο 73'.
Η σύνθεση :Ερμείδης, Αλεξιάδης, Αγόρου, Σιαπανίδης, Χουνουζιδης, Παρασχος, Δίντσικος, Στολτίδης (Παπαδόπουλος 46'),Λιόλιος( Βοιτσίδης 46') , Παπαβασιλείου, Τσιρώνης.
Διαιτητής ο κ.Πλατόπουλος του Σ. Δ. Αθηνών, ο οποίος έπαιξε τραυματίας στα τελευταία 20΄περίπου, αφού είχε πάθει κράμπα.
* Κόπηκαν 3.683 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 790.000 δρχ. Οι χίλιοι περίπου οπαδοί ήταν Λαρισαίοι.
28 Μαρτίου 1980 : ( δεύτερος προημιτελικός αγώνας) Η Καστοριά απέσπασε ισοπαλία 1-1 στη Λάρισα και εξασφάλισε την πρόκριση .Το τέρμα της Καστοριάς πέτυχε στο 17' ο Δίντσικος .
Η σύνθεση της Καστοριάς: Παρουσιάδης, Αγόρου, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος, Παπαβασιλείου, Βοϊτσίδης, Σιάντσης, Τσιρώνης (80΄Στολτίδης).
Διαιτητής ήταν ο κ. Λαγογιάννης του Σ. Δ. Π. Πειραιά.
7 Μαϊου 1980: (πρώτος ημιτελικός αγώνας) Επεβλήθη με ευκολία επί του Μακεδονικού με 2-0 στην Καστοριά. Τα τέρματα σημείωσαν ο Σημαιοφορίδης(37' από αράουτ) και ο Τσιρώνης(84').
Η σύνθεση της νικήτριας: Σαργκάνης, Αλεξιάδης, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος, Παπαβασιλείου Γρηγόρης , Βοϊτσίδης (60΄Μπάκης), Σιάντσης, Τσιρώνης
Διατητής ήταν κ. Δέδες και οι συνεργάτες του κ.κ. Πάντζαλης και Μαρινέλης.Κόπηκαν 2.381 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 548.100 δρχ
14 Μαϊου 1980: (2ος ημιτελικός αγώνας) Στη Θεσσαλονίκη νίκησε 2-1 τον Μακεδονικό .Σκόρερς ο Σιάντσης (42') και ο Παπαβασιλείου (53') .
Η σύνθεση της Καστοριάς: Σαργκάνης, Αλεξιάδης, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος (71΄Καπουσούζης), Παπαβασιλείου, Βοϊτσίδης, Σιάντσης, Τσιρώνης (57΄Στολτίδης)
Διαιτητής κ.Σαραλιώτης με επόπτες τους κ.κ. Γιαννακουδάκη και Παταράκη.* Εισιτήρια 7.500, Εισπράξεις 1.300.000 δρχ.
Μετά τη λήξη του αγώνα ο προπονητής της Καστοριάς κ. Σάββας Βασιλειάδης δήλωσε: " Μέσα σ' αυτά τα 180 λεπτά έπρεπε μία ομάδα από τις δύο Καστοριά ή Μακεδονικός να προκριθεί. Αλλά προκρίθηκε η Καστοριά και είμαστε ευτυχείς για αυτό το πράγμα. Για πρώτη φορά η Καστοριά πάει στον τελικό και νομίζω ότι αυτό το γεγονός θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία αυτής της ακριτικής πόλεως. Είμαι και εγώ ευτυχής που είμαι μέσα σε αυτό το κομμάτι , μέσα σε αυτούς τους ανθρώπους που συνέδραμαν στην προσπάθεια μας αυτή για να φθάσουμε στον τελικό. Όσο για τον αγώνα, παίξαμε πιο έξυπνα στο πρώτο ημίχρονο και σκοπός μας ήταν να πετύχουμε πρώτοι τέρμα και το πετύχαμε. Μετά από αυτό ήταν αδύνατο ο Μακεδονικός να ανατρέψει αυτό το αποτέλεσμα. Στο δεύτερο ημίχρονο και ιδίως στο τελευταίο 20λεπτο χάλασε το παιχνίδι, αλλά ίσως για αυτό φταίει το ίδιο το ποδόσφαιρο, γιατί η ομάδα μου μετά από το πέναλτυ έχασε λίγο από την αγωνιστικότητα της. Άξιοι συγχαρητηρίων οι παίκτες μας που ακόμη και σε αυτό το εκτός έδρας παιχνίδι κατόρθωσαν να κερδίσουν τον Μακεδονικό"
- "Ποια ομάδα από Π.Α.Ο.Κ ή Ηρακλή θα ήθελες στον τελικό;"
-" Δύσκολη ερώτηση. Όποια ομάδα και να προκριθεί θα είναι το ίδιο για μας. Προτιμώ όμως τον Ηρακλή , γιατί και εγώ ξεκίνησα από τον Ηρακλή".
Το κλίμα λίγες ώρες πριν από τον μεγάλο τελικό.
Την ώρα που η Καστοριά ξεκινούσε για την Ν.Φιλαδέλφεια, έβλεπε κανείς στα πρόσωπα των παικτών και των παραγόντων μια σκληρή έκφραση που δεν μπορούσε να πεί ότι αντιπροσώπευε την απόλυτη αισιοδοξία . Με συγκρατημένη ,λοιπόν, αισιοδοξία έφθασε η Καστοριά στο γήπεδο που γνώρισε μια πραγματική αποθέωση απο τις 4000 οπαδών της, που με κάθε μέσο ήρθαν απο την ακριτική πόλη και τα γύρω χωριά καθώς και απο τους μετανάστες της Δ. Γερμανίας .Ακόμη και τότε οι παίκτες έλεγαν για τον τελικό που θα άρχιζε σε λίγο ''θα δούμε'' ,ενώ ο ακούραστος έφορος κ. Bλάχος έμψυχώνοντας πρώτα τον εαυτό του καθυσήχαζε και τους υπόλοιπους...''Αφού το είπε ο Σάββας θα το πάρουμε το κύπελλο!''
Ο Σάββας Βασιλειάδης, που επί τέσσερεις μέρες βάδιζε μέρα νύχτα έξω από τον ''Απέργη'', καπνίζοντας αδιάκοπα λίγο πρίν φύγει η ομάδα για το είχε πεί...'' Λυπάμαι που τον φίλο μου τον Καραπατή θα τον το κύπελλο.''
Χαρακτηριστικό ειναι μάλιστα ότι ο αρχηγός της Καστοριάς, Γιώργος Παράσχος σε δηλώσεις του πριν το παιχνίδι τόνιζε ότι μετά την πρόκριση του Ηρακλή το παιχνίδι θα είναι ''φίφτι φίφτι'' και ότι ''θα γίνει ένας αγώνας έπι ίσοις όσοις και μπορούμε και πρέπει να παίξουμε βάσει των δυνατοτητών μας''.
Μικρά-μικρά πριν από τον τελικό.
*Στην Αθήνα ταξίδεψαν 18 παίκτες της Καστοριάς εκτός δηλαδή των Σιάντση ,Λιόλου ,Παρουσιάδη και Αναγνώστου .Όπως είχε γίνει γνωστό το πριμ για κάθε παίκτη της Καστοριάς σε περίπτωση κατακτήσεως του κυπέλλου θα είναι 100.000 δραχμές .
*Αρχηγός της αποστολής είναι ο κ.Κώστας Βλάχος.
*Η ποδοσφαιρική ομάδα της Καστοριάς θα έλθει στην Αθήνα την Τετάρτη και θα καταλύσει σε ξενοδοχείο της Κηφισιάς.Την Πέμπτη και την Παρασκευή οι ποδοσφαιριστές της μακεδονικής ομάδας θα προπονηθούν υπο το φώς των προβολέων στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
*Με τσάρτερ θα έλθουν στην Αθήνα για την παρακολούθηση του τελικού Καστοριανοί γουναράδες που διαμένουν στην Φραγκφούρτη.Αυτό δήλωσε στον κ.Γκόνο ο πρόεδρος των γουναράδων της Φραγκφούρτης κ.Τάκης Εμμανουηλίδης.
ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΥΠΕΛΛΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ (36ος)
Αθήνα, Γήπεδο Νέας Φιλαδέλφειας, Κυριακή 25 Μαΐου 1980
Καστοριά - Ηρακλής 5-2 (ημίχρονο: 1-1)
Σκόρερς: Παπαδόπουλος (40' αυτογκόλ), Δίντσικος (49' κεφαλιά), Τσιρώνης (69' σουτ, 87' σουτ, 90' + 2' πέναλτυ) -- Καλαμπάκας (14' πέναλτυ), Μαυροδουλάκης (80' κεφαλιά)
Αποβολή: 54' Μιχαηλίδης
Διαιτητής: Βασίλης Βουράκης (Πειραιά) -- Επόπτες: Δέδες, Βασάρας
Εισιτήρια: 9.741
Τηλεοπτική μετάδοση: ΕΡΤ (Γιάννης Διακογιάννης)
Οι πρώτες εντυπώσεις από τον αγώνα.
Το πρώτο επαγγελματικό ποδόσφαιρο στην Ελλάδα έδωσε κιόλας τις πρώτες συγκινήσεις στους Έλληνες φιλάθλους. Η Καστοριά, σαν μια άλλη Γουεστ Χαμ έδωσε στην Ηρακλή να καταλάβει ότι οι παίκτες μιλάνε στα γήπεδα και όχι στα χαρτιά με δηλώσεις.'' Άξια-άξια η Καστοριά'' ανεφώνησαν οι φίλαθλοι μετά τη δραματική μάχη της Ν. Φιλαδέλφειας.
Ακόμη και οι πικραμένοι οπαδοί του Ηρακλή, των οποίων η παρουσία υπήρξε συγκλονιστική στο γήπεδο της ΑΕΚ, χειροκρότησαν τους παίκτες της Καστοριάς όταν πέρασαν από μπροστά τους για να τους χαιρετίσουν, χειροκρότημα που αποτέλεσε το επιστέγασμα της θριαμβευτικής εμφάνισης της ακριτικής ομάδας η οποία μπροστά στη φήμη των παικτών του αντιπάλου της δεν λιποψύχησε αλλά απεναντίας, ορθώνοντας το πελώριο ανάστημα της και μετά από ένα θεαματικό και με χίλιες συγκινήσεις παιχνίδι έγραψε την πιο λαμπρή σελίδα της ιστορίας της.
Ότι και να γράψει κανείς για την Καστοριά δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Ήταν ένα τέλειο συγκρότημα το οποίο ξάφνιασε όχι μόνο τους φιλάθλους της, αλλά και ολόκληρο το πανελλήνιο. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς από την ακριτική ομάδα; Την άριστη φυσική κατάσταση; Το σύστηα με το οποίο διέλυσε στην κυριολεξία τον Ηρακλή; Σ' όλους τους χώρους υπήρχαν παίκτες , οι οποίοι κινούνταν σαν μηχανές.Χιλιόμετρα πολλά έτρεξαν τόσο οι μέσοι όσο και οι επιθετικοί.Άχνιζαν οι στολές τους στο τέλος από ιδρώτα.
Αναμφισβήτητα σούπερ σταρ της Καστοριάς αναδείχτηκε ο αριστερός εξτρέμ Τσιρώνης. Αυτός ο παίκτης όχι μόνο σημείωσε τρία γκολ, αλλά και ήταν ο καθοδηγητής της επιθετικής γραμμής. Με τη βοήθεια των συμπαικτών του άνοιγε όπως ήθελε την άμυνα του Ηρακλή. Στο πιο κρίσιμο σημείο του αγώνα, με τις ολοκληρωμένες του ενέργειες οδήγησε την ομάδα του στην κατάκτηση του σπουδαίοτερου τροπαίου της σύγχρονης ιστορίας της.
Κοντά στον διεισδυτικό Τσιρώνη ήταν ο κεντρικός μπακ Σημαιοφορίδης. Χαλύβδινα πνευμόνια, όργωσε στην κυριολεξία τον αγωνιστικό χώρο.Στα αράουτ πρώτος, κοψίματα πρώτος, στα μπασίματα πρώτος, σ' όλα πρώτος! Στο 40' με το αράουτ που χτύπησε από τα αριστερά άνοιξε το δρόμο για τη μεγάλη και πανάξια νίκη της Καστοριάς!
Κοντά στους παραπάνω δύο παίκτες χωρίς να υποτιμήσουμε την προσφορά των υπολοίπων , η οποία υπήρξε συγκινητική και συγκλονιστική καθ' όλη τη διάρκεια του αγώνα, θα πρέπει να να δώσουμε το χέρι στον τεχνικό οδηγό Σάββα Βασιλειάδη ο οποίος έβαλε τα γυαλιά στον συνάδελφο του κ. Καραπατή.
Ο κ. Βασιλειάδης έστησε την ομάδα του όπως θα την έστηνε ο μεγαλύτερος τεχνικός του κόσμου. Εκ των προτέρων γνώριζε με ποια χαρτιά θα άνοιγε τον Ηρακλή.Τον αντίπαλο του παρακολούθησε σε τρία ματς και έβγαλε το συμπέρασμα ότι θα έπρεπε να τον αντιμετωπίσει με το ίδιο σύστημα, με την ίδια οργάνωση, με την ίδια οργάνωση. Δεν έπεσε καθόλου έξω. Μπλόκο ο Ηρακλής, μπλόκο και η Καστοριά!
Εν τω μεταξεί οι μπάλες της Καστοριάς περνούσαν όλες μπροστά, ενώ του Ηρακλή σταματούσαν στο κέντρο χωρίς να έχουν ουσία και εξαίτιας της άσχημης απόδοσης των χαφ Ξανθόπουλου και Παπαιωάννου.
Ακόμη ο κ. Βασιλειάδης κέρδισε κατά κράτος τον συνάδελφο του στον τομέα της ανάπτυξης του παιχνιδιού.Ο Ηρακλής προσπαθούσε να φτάσει μπροστά στο Σαργκάνη με πολλές μπαλιές, ενώ οι της Καστοριάς με δύο ή το πολύ τρεις μπαλιές ήταν μέσα στην καρδιά της άμυνας του Ηρακλή.
Σε γενικές γραμμές, το κύπελλο πήγε στην ασύγγριτα καλύτερη Καστοριά, η οποία κέρδισε τις εντυπώσεις και τις μάχες σ' όλα τα μήκη και τα πλάτη του αγωνιστικού χώρου. Εκμεταλλεύτηκε θαυμάσια τoν κενό χώρο, δημιούργησε ευκαιρίες και οι παίκτες της έτρεξαν με πάθος και προγραμματισμό για την κατάκτηση του κυπέλλου.
Η ανάλυση του αγώνα.
Ο τελικός πρόσφερε έκτακτο σώου, αφού σημειώθηκαν 7 γκολ, κάτι που δεν συμβαίνει τόσο συχνά.Οι Θεσσαλονικείς προηγήθηκαν με πέναλτυ που κτύπησε εύστοχα ο Καλαμπάκας (14΄). Σε βαθιά σέντρα του Ξανθόπουλου, διεκδίκησαν τη μπάλα οι Σαργκάνης-Χατζηελευθερίου. Ο πρώτος με εξοντωτική ενέργεια σήκωσε τα πόδια του και έπεσε πάνω στον Χατζηελευθερίου, που κτύπησε στο χέρι. Ο Βουράκης κατελόγισε αμέσως την εσχάτη των ποινών και οι "κυανόλευκοι" πανηγύρισαν για την πρωτοπορία στο σκορ(1-0).
Η Καστοριά ισοφάρισε στο 40΄.Ο Σημαιοφορίδης εκτέλεσε από αριστερά αράουτ. Η μπάλα έφθασε στην περιοχή. Την διεκδίκησαν οι Παπαδόπουλος-Βοϊτσίδης. Ο τερματοφύλακας απέκρουσε λανθασμένα και την έστειλε στα δίχτυα της ομάδας του(1-1).Το 1-2 έγινε στο 49΄: Ο Αργύρης Παπαβασιλείου κτύπησε κόρνερ και ο Δίντσικος με φοβερή κεφαλιά έστειλε τη μπάλα στα δίχτυα, αφού στο μεταξύ ο γκολκήπερ είχε πιάσει ... αέρα.
Ο Τσιρώνης στο 69΄εδραίωσε την κατάκτηση του κυπέλλου. Προηγήθηκε μπάσιμο από αριστερά του Βοϊτσίδη, που απέφυγε τον Βούλγαρη και τροφοδότησε τον Τσιρώνη. Αυτός από πλάγια θέση, σημείωσε ένα πολύ δύσκολο γκολ (1-3).
Η διαφορά μειώθηκε στο 80΄. Ο Βούλγαρης κτύπησε φάουλ από δεξιά και ο Μαυροδουλάκης με κεφαλιά σκοράρισε (2-3).Ακριβώς στο 87΄ο Τσιρώνης με πείσμα έφθασε στην περιοχή των Θεσσαλονικέων. Κάνοντας επίδειξη προσόντων και αποτελεσματικότητας δεν δυσκολεύτηκε να πλασάρει τον Παπαδόπουλο (2-4).
Ο Τσιρώνης ήταν και πάλι ο παίκτης που επισφράγισε το πελώριο 2-5: Κέρδισε πέναλτι, όταν ανατράπηκε βίαια από τον Αλεξιάδη. Το μετέτρεψε σε γκολ ο ίδιος με εύστοχο κτύπημα.
Μπορεί να έλειπε το μεγάλο όνομα από τον τελικό. Ωστόσο, η Καστοριά με την συγκλονιστική εμφάνιση της, "τρέλανε" τον κόσμο, ενώ ταυτόχρονα έσπασε το μονοπώλιο, χαρίζοντας το Κύπελλο Ελλάδας , για πρώτη φορά, στην επαρχία.Ήταν, χωρίς αμφιβολία, η μεγαλύτερη νίκη του ποδοσφαίρου μας στις εσωτερικές διοργανώσεις. Τιμή και δόξα, λοιπό, στα γενναία παιδιά του Σάββα Βασιλειάδη. Όλοι οι Έλληνες - ανεξάρτητα από συλλογικές αποχρώσεις-εύχονται στην Καστοριά "καλή τύχη", στο Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης. Οι Ηρακλειδείς, μόλις συνήλθαν από το σοκ, παραδέχθηκαν πως έχασαν από ανώτερο αντίπαλο και συνεχάρησαν τους νικητές.
Η διαιτησία του Πειραιώτη κ. Βουράκη (επόπτες οι κ.κ. Δέδες - Βασσάρας), χαρακτηρίζεται εξαιρετική. Στην κρίση του ήταν να δώσει από ένα πέναλτυ σε κάθε ομάδα. Έδειξε, πάντως, την κλάση του στην περίπτωση της αποβολής του Μιχαηλίδη που σωστά δεν του χαρίστηκε. Κίτρινες κάρτες αντίκρισαν οι Σαργκάνης (13΄), Δίντσικος (18΄), Μαυροδουλάκης (32΄).
ΗΡΑΚΛΗΣ:Παπαδόπουλος, Βούλγαρης, Μαυροδουλάκης (80΄Αλεξιάδης),Μιχαηλίδης, Βαβρόφσκυ, Ξανθόπουλος, Καφκενάρης, Χατζηελευθερίου (70΄Τσιρίκας), Καλαμπάκας, Παπαϊωάννου, Χατζηπαναγής.
ΚΑΣΤΟΡΙΑ:Σαργκάνης (88΄Ερμείδης), Αλεξιάδης, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Σιαπανίδης, Κόπανος, Γρ. Παπαβασιλείου, Αρ. Παπαβασιλείου, Δίντσικος (71΄Χουνουζίδης), Βοϊτσίδης, Τσιρώνης.
Το μεγαλείο του προπονητή Σάββα Βασιλειάδη.
Το επικίνδυνο επιθετικό τρίγωνο του Ηρακλή (Χατζηπαναγή , Χατζηελευθερίου, Καλαμπάκα),το εξουδετέρωσε με ένα τετράγωνο . Αποφάσισε να παίξει μαν του μαν τους τους τρεις του Ηρακλέους , αφήνοντας ελεύθερο στον Λάκη Σημαιοφορίδη να κόβει και να μοιράζει παιχνίδι , παίζοντας στην ουσία με έναν μόνο σέντερ μπάκ ,τον έμπειρο Παράσχο, ενώ η τόλμη του δεν σταμάτησε εδώ. Έρριξε μέσα σ' αυτό το μάτς -φωτιά έναν νεαρό και άπειρο παίκτη, τον Αργύρη Παπαβασιλείου που έκανε την Κυριακή μόλις το δεύτερο 90λεπτο του στην ομάδα. Δικαιολογημένα λοιπόν ο Σημαιοφορίδης μετά το παιχνίδι έλεγε ότι ''το παιχνίδι το κέρδισε ο προπονητής μας''.
Τα επινίκεια
Στιγμές εξαλλοσύνης και Καστοριανού μεγαλείου γνώρισαν τα αποδυτήρια της ΑΕΚ μετά το παιχνίδι καθώς ένα πλήθος φωτορεπόρτες προσπαθούσαν να αποθανατίσουν στιγμές, αφού τόσο οι θριαμβευτές όσο και οι παράγοντες ήθελαν με λαχτάρα να φωτογραφήθούν με το πολύτιμο τρόπαιο τους, το τρόπαιο που κατέκτησαν τόσο εντυπωσιακά.
Οι παίκτες υποδέχτηακν τον προπονητή τους φωνάζοντας ρυθμικά ''Σάββας- Σάββας'', ενώ χειροκροτούσαν τον παλιό προπονητηή Κάζιμιρ Γκόρσκι που τους είπε : '' Συγχαρητήρια, ήσασταν οι καλύτεροι και κερδίσατε δίκαια''.
Ακόμη από τα αποδυτήρια των κυπελλούχων πέρασε ο ο διοικητικός παράγων του Ολυμπιακού κ. Θεοδωράκης.Στο κέντρο των αποδυτηρίων, ο έφορος κ. Βλάχος αγκαλιά με το κύπελλο και κλαίγοντας από χαρά φώναζε : '' Θα ακούνε, θα ακούνε και θα λένε'' ενώ ο πρόεδρος κ. Χαλκίδης μετά το παιχνίδι ρωτούσε πόσα γκολ έβαλε τελικά η Καστοριά , λέγοντας : ''Χαλάλι οι κόποι μου. Εγώ ξέρω τι υπέφερα''.
Χειροκροτούμενο από τους ιπποτικούς φίλους τους Ηρακλέους το πούλμαν της νίκης και της τρέλας ξεκίνησε για την...Ομόνοια... όπου είχαν δώσει ραντεβού οι παράγοντες και οι φίλαθλοι για το πανηγύρι. Στο δρόμο όμως και συγκεκριμένα, στην Οδό Πατησίων, το πούλμαν μπλοκάρεται από νεαρούς οπαδούς της Καστοριάς και δεν το αφήνουν να προχωρήσει, ενώ παράλληλα κλείνουν το και την κυκλοφορία με αποτέλεσμα το θορυβώδες πούλμαν να κάνει αλλαγή πορείας και να κατευθυνθεί για την Κηφισιά.
Στην Κηφισιά τους Κυπελλούχους περίμενε ο πρόεδρος του ΠΑΟ, κ. Βαρδινογιάννης μαζί με την σύζηγο του και τον Χρήστο Τερζανίδη και σαμπάνιες...Νέοι πανηγυρισμοί και λόγω του προχωρημένου της ώρας ( μια παρά τέταρτο) και λόγω των μέτρων λιτότητος , αντί για... μπουζούκια, οι ''κυπελλούχοι'' γευμάτισαν όλοι μαζί σε παρακείμενο κατάστημα και στις τρεις έπεσαν για ύπνο. Νωρίς νωρίς, στις 7 το πρωί πήραν το δρόμο για την Καστοριά.
Η επιστροφή των νικητών στην Καστοριά.
Στις 10.30 έφθασε με την υπ' αριθμόν 823 πτήση Αθήνα- Καστοριά στο αεροδρόμιο του Άργους Ορεστικού η αποστολή της Καστοριάς. Οι χιλιάδες των φιλάθλων που τους περίμεναν ήταν κάτι το φανταστικό.Κανένας από τους επιβαίνοντες παράγοντες ή ποδοσφαιριστές δεν μπορούσε καν να το φανταστεί.Οι κάτοικοι της Καστοριάς και του Άργους Ορεστικού εγκατέλειψαν την πόλη και πήγαν στην υποδοχή.
Με έξαλλο τρόπο προσπαθούσαν να πλησιάσουν τους θριαμβευτές για να τους αγκαλιάσουν ,να τους φιλήσουν ή για να αρπάξουν στα χέρια τους ένα από τα δύο κύπελλα.Οι ποδοσφαιριστές Παράσχος, Παπαβασιλείου, Αλεξιάδης, Σημαιοφορίδης, Σαργκάνης, Δίντσικος, Ερμείδης, Βοιτσίδης έγιναν αντικείμενο λατρείας και αγάπης. Υπολογίζεται ότι τέσσερις με πέντε χιλιάδες κόσμου παραβρέθηκε στην υποδοχή της αποστολής της ομάδας.
Ο νομάρχης κ. Οικονομόπουλος και ο δήμαρχος κ. Σημαιοφορίδης ήταν απόντες δίοτι ήταν στη Ν. Φιλαδέλφεια. Πάντως υπήρχαν εκπρόσωποι τους καθώς και του συνδέσμου γουνοποιών και του εμπορικού και του βιοτεχνικού επιμελητηρίου και του ΣΦΟΚ. Οι κ.κ. Γερμανός Βασίλειος και Γιάννης Παπαιωάννου ταξίδεψαν όλη τη νύχτα για να είναι παρόντες στην υποδοχή. Οι παράγοντες κ.κ. Χαλκίδης, Βλάχος, Αγγελίδης, Παπαγιάννης που ήταν συνοδοί της μισής αποστολής χάθηκαν μέσα στις αγκαλιές των γνωστών και αγνώστων.
Η Πορεία 150 λεπτών του τροπαίου στην πόλη.
Σε λίγο άρχισε η θριαμβευτική πορεία με εκατοντάδες αυτοκίνητα τα οποία πέσαν πρώτα από το Άργο Ορεστικό και εν συνεχεία έκανα τον γύρο της Καστοριάς κάνοντας τη διαδρομή Γράμμου- 11ης Νοεμβρίου- Πλατεία Δαβάκη- Μητροπόλεως-Πλατεία Ομονοίας, Βαλαλά, Αγίου Μηνά, Παλαιού νοσοκομείου και Μ. Αλεξάνδρου, μετά πάλι 11ης Νοεμβρίου και εν συνεχεία Ορεστίων πλατεία-πάρκο Βαν Φλιτ (δεξιά) και Καραβαγγέλη(αριστερά).
Μπροστά στο ξενοδοχείο ''Καστοριά'' οι τολμηροί κ.κ. Βασίλειος Παπουλίδης, Βασίλειος Βοϊτσής, Θέμης Δημητριάδης και Φώτιος Σάρρας μπήκαν με μια βάρκα και βούτηξαν το μεγάλο κύπελλο στα νερά της λίμνης !
Την ώρα εκείνη πάνω από εκατό άτομα φώναζαν ''...Το Μπουτσέλι στη λίμνη...!!!''. Στο μεγαλύτερο διάστημα της θριαμβευτικής αυτής διαδρομής μπροστά πήγαιναν τα νταούλια και τα κλαίσα. Μικροί και μεγάλοι ντυμένοι με τα χρώματα της Καστοριάς τραγουδούσαν και χόρευαν πίνοντας.
Λόγω της υποδοχής η πόλη ερήμωσε και -πρωτοφανές για τα δεδομένα της Καστοριάς- οι βιοτέχνες και τα εργοστάσια γούνας έκλεισαν όπως έκλεισαν και τα καταστήματα και το ΚΤΕΛ. Και άνοιγαν δειλά-δειλά τα καταστήματα όταν περνούσε από μπροστά το βαρύτιμο τρόπαιο.Συγκινητική στιγμή κατά την πορεία της διαδρομής από πολλά μπαλκόνια νέες και γριές έριχναν στους Κυπελλούχους ως επί το πλείσοτον κόκκινα τριαντάφυλλα και φώναζαν '' Άξιοι, άξιοι μπράβο μπράβο και του χρόνου! ''. Πολλά ήταν τα δακρυσμένα μάτια, τέτοιες άλλωστε στιγμές όπως μας είπε ο κ. Κράγιας '' Δεν ξαναγνώρισε η πολης μας. Είναι τιμής και δόξα στους θριαμβευτές''.
...Η πορεία του κυπέλλου μέσα στους δρόμους της Καστοριάς έφτασε στο εθνικό στάδιο και εκεί μικροί και μεγάλοι έκαναν με το κύπελλο στα χέρια τον γύρο του θριάμβου, γονάτιζαν κάτω στη γη και φιλούσαν το κύπελλο. Αυτό κράτησε για δυό μισι ώρες.
Kλείνοντας, ας δούμε τι θυμούνται οι παλιοί ποδοσφαιριστές σε συνεντεύξεις που έδωσαν αρκετά χρόνια μετά από την κατάκτηση του βαρυσήμαντου τροπαίου...
Ο ποδοσφαιριστής με τις περισσότερες συμμετοχές με τη φανέλα της Καστοριάς (401), ο Λάζαρος Αλεξιάδης θυμάται: ΄΄Δυο αγώνες μου έμειναν περισσότερο από εκείνη την πορεία μας. Ο πρώτος ήταν αυτός κόντρα στον Εθνικό, όπου η μπάλα πραγματικά δεν ήθελε να μπει στα δίχτυα μας. Εγώ έπαιζα λίμπερο και τα είχα χάσει με τις ευκαιρίες που έβλεπα. Τελικά βάλαμε στο τέλος το γκολ και περάσαμε. Πιο σημαντικός για μένα πάντως ήταν ο ημιτελικός με το Μακεδονιό. Κάποια στιγμή ενώ κερδίζαμε, ο διαιτητής δείχνει κίτρινη κάρτα στον συμπαίκτη μου, τον Αντώνη Κόπανο. Εγώ αυθόρμα γύρισα και του φώναξα: Ρε Κόπανε γιατί διαμαρτύρεσαι;Και τότε ο ρέφερι μου έβγαλε την κόκκινη κάρτα.Δεν πίστευα ότι θα έχανα τον τελικό.Κλαμένο τον παρακαλούσα να αλλάξει την απόφαση του αφού του εξήγησα ότι Κόπανος είναι το όνομα του συμπαίκτη μου, αλλά αδίκως. Το καρδιοχτύπι μου ήταν απίστευτο. Η κάρτα μέτρησε, όμως ευτυχώς τιμωρήθηκα μόνο με μια αγωνιστική , δεν έπαιξα σε αγώνα πρωταθλήματος και τελικά αγωνίστηκα στον τελικό. Από εκεί και πέρα, εντυπωσιακή ήταν και η υποδοχή του κόσμου που μας περίμενε στο αεροδρόμιο και μας συνόδευσε αποθεώνοντάς μας, μέχρι την πόλη. Κοιτάζαμε ο ένας τον άλλο με ένα απίστευτο συναίσθημα χαράς και ικανοποίησης.''
Ο άνθρωπος που έκανε τη μεγαλύτερη καριέρα απ' όλους του παίκτες που πρωταγωνίστησαν σ' αυτήν την πορεία, ο Νίκος Σαργκάνης θυμάται με τη σειρά του : ''Ο τελικός με τον Ηρακλή στην Αθήνα και η συμμετοχή με τον Αθηναικό στο ''Ολντ Τράφορντ κόντρα στην Μάντσεστερ ήταν σίγουρα οι δύο καλύτερες στιγμές της καριέρας μου. Με την Καστοριά σπάσαμε ένα κατεστημένο , αφού ήμασταν η πρώτη επαρχική ομάδα που σήκωσε τρόπαιο, ενώ για μένα ήταν το πρώτο Κύπελλο της καριέρας μου. Μετά τον τελικό δεν ανέβηκα στην πόλη, ωστόσο απ' ότι έμαθα το πανηγύρι κράτησε τουλάχιστον μια βδομάδα. Ήταν τόση η χαρά των κατοίκων της πόλης που έφθασαν στο σημείο να ρίχνουν αυτοκίνητα στη λίμνη!''
Τάκης Τσιρώνης : ''Όλοι στην Αθήνα'' Ο μεγάλος σκόρερ της Καστοριάς, ο άνθρωπος που βοήθησε με ''χρυσά'' τέρματα να φτάασει η ομάδα του στον τελικό, αλλά και με τα τρία γκολ που πέτυχε κόντρα στον Ηρακλή να δημιουργήσει ένα ρεκόρ που δεν έχει ακόμα σπάσει, ο Τάκης Τσιρώνης, τονίζει χαρακτηριστικά: ''Εκείνη τη σεζόν είχε τύχει μια φουρνιά μεγάλων παικτών και αυτό φάνηκε στη συνέχεια με τις μεταγραφές που πήραν οι περισσότεροι. Μπορώ να πω ότι τα καλύτερα χρόνια μου τα έζησα σ' αυτήν την ομάδα.Θυμάμαι σχετικά με την πορεία μας στο Κύπελλο , ότι τα περισσότερα παιχνίδια τα κερδίζαμε εύκολα και πολλά φκο διαφορά. Η ομάδα που μας είχε δυσκολέψει ήταν η Λάρισα( 1-1 και 1-0). Στον τελικό με τον Ηρακλή, αυτό που με εντυπωσίασε ήταν ότ όλη η Καστοριά είχε μετακομίσει στην Αθήνα, το γήπεδο ήταν γεμάτο από δικό μας κόσμο που παναηγύρισε έξαλα την επιτυχία.!''
Ένα από τα βασικά στελέχη της ομάδα του 1980, ο Γρηγόρης Παπαβασιλείου ( επί σειρά ετών αρχηγός αποστολών του Παναθηναικού ) τονίζει για τη μεγάλη πορεία : ''Ήμασταν πολύ δεμένη ομάδα και τα αποτελέσματα τότε ήρθαν φυσιολογικά. Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα μετά τον τελικό ήταν το μας με τον Εθνικό στο Καραισκάκη, όπου είχαμε δεχτεί τρομερή πίεση, οι αντίπαλοι μας είχαν χάσει πολλές ευκαιρίες και αντέξαμε .Στη συνέχεια ήταν πιο βατα τα πράγματα. Ακόμα και με τον Ηρακλή ήρθαν όλα πολύ ευνοικά. Ήμουν στρατιώτης εκείνη την περίοδο και δυστυχώς αμέσως μετά τον τελικό γύρισα στη μονάδα, έτσι έχασα του πανηγυρισμούς των επόμενων ημερών.Πρέπει να σταθούμε και σ' ένα άνθρωπο που είχε πολύ μεγάλη συμβολή στη μεγάλη επιτυχία.Τον Σάββα Βασιλειάδη που ήταν προπονητής όταν έφυγε ο Γκόρσκι. ''
Γιώργος Παράσχος (αρχηγός της Καστοριάς): ''Οι στιγμές που ζήσαμε εκείη τη χρονιά θα μείνουν αλησμόνηες ,μας έχουν χαράξει για πάντα. Ήταν κάτι το πρωτόγνωστο άλλωστε μια ομάδα από την επαρχία να σπάσει το κατεστημένο. Ήταν μια επιτυχία που θα την αφηγούμαστε για μια ζωή. Όλα τα παιχνίδια ήταν συγκλονιστικά, αλλά πιο έντονα θυμάμαι το μας με τη Λάρισα, τον Μακεδονικό και φυσικά τον τελικό με τον Ηρακλή. Εκεί πιστεύω μας υποτίμησε ο αντίπαλος μας, αλλά και κατά τη διάρκεια του αγώνα όλα κύλησαν ευνοϊκά για εμάς. Τραυματίστηκε ο Χατζηελευθερίου ήταν από τους καλύτερους επιθετικούς του Ηρακλή εκείνη την ημέρα, μείνανε γρήγορα και με δέκα παίκτες και το εκμεταλλευτήκαμε. Εμείς παίζαμε χωρίς άγχος γιατί και μόνο η συμμετοχή ήταν μεγάλη υπόθεση.Θυμάμαι ότι στον γυρισμό μας περίμεναν 2.000 κόσμου που μας γύρισαν στην πόλη σαν θριαμβευτές. Ό,τι και να πεις για τα συναισθήματα αυτά είναι πραγματικά πολύ λίγο. Ήταν η κορυφαία στιγμή της καριέρας μου μαζί με την πρόσκληση στην εθνική ομάδα, πράγμα ιδιαίτερα τιμητικό και σπάνιο για ποδοσφαιριστή επαρχιακής ομάδας.''
...Δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε εκ βαθέων καρδίας μας ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ σ' όλους τους προαναφερθέντες και μη για όλες αυτές τις ευχάριστες αναμνήσεις, που παραμένουν ανεξίτιλες ακόμα και σήμερα 30 χρόνια μετά την κατάκτηση του κυπέλλου από την ομάδα της Καστοριάς!!!Π
Η συλλογή, η επεξεργασία και η παρουσίαση του παραπάνω αφιερώματος έγινε από τον Ιωσήφ Χατζητιμοθέου.
Θερμά συγχαρητήρια για το κείμενο! Ειλικρινά, ανατρίχιασα διαβάζοντάς το! Ήμουν 12 ετών τότε, στον μεγάλο τελικό, και θυμάμαι σαν όνειρο τον δαιμόνιο Τσιρώνη, αλλά και τον Σημαιοφορίδη με τα φοβερά αράουτ (όπως μάθαμε να τα λέμε εμείς οι παλαιότεροι!). Πάντως, πιστεύω πως φωτογραφίες από τους φιλάθλους της Καστοριάς έπρεπε οπωσδήποτε να είχαν αναρτηθεί στο έτσι κι αλλιώς εξαιρετικό αφιέρωμα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια να πω την αλήθεια, αισθάνθηκα και λίγη ζήλεια, γιατί εσείς στην Καστοριά, όσοι τουλάχιστον είστε 40 ετών περίπου και πάνω, μπορέσατε να βιώσετε όλη αυτή τη χαρά, ενώ και για τους νεώτερους υπάρχουν βίντεο, αντίθετα με εμάς τους Δραμινούς, που μόνο από γραπτές και προφορικές μαρτυρίες μπορούμε να "γυρίσουμε" στο παρελθόν και να βιώσουμε νοερά την εποχή κατά την οποία η θρυλική Δόξα συμμετείχε σε τρεις τελικούς κυπέλλου την δεκαετία του '50..
Με εκτίμηση,
Ζάχαρης Βασίλης
Δοξάτο Δράμας